Landgoed Mensinge
In Noord Drenthe - op korte afstand van Assen, Groningen en Drachten - ligt Roden. Hier is Mensinge gevestigd, de meest authentieke historische havezate van Nederland. Het landgoed bestaat uit Museum Havezate Mensinge, het Koetshuis, de voormalige koetsierswoning (nu Cuisinerie Mensinge) en de uitgestrekte Mensingebossen waar je urenlang kunt dwalen.
Landgoed Mensinge is prachtig gelegen: op loopafstand van de Brink met als middelpunt de uit de 12e eeuw stammende Catharinakerk. In de directe nabijheid van de Brink zijn vele horecagelegenheden waarop het zomers goed toeven is op de terrasjes.
Landgoed Mensinge
Mensinge is een oud landgoed. Het bestaat al ruim 600 jaar. Mensinge wordt voor het eerst genoemd op een lijst uit het jaar 1381. Op deze lijst staan de namen van de leenmannen die de Bisschop van Utrecht in Drenthe had. Over Mensinge wordt vermeld: 'Item Steven Zighers hout Mensinghe-goet dat geleghen is in der kerspel van Roeden in Drenthe. Ende dat is een borchleen.' Een borchleen betekent dat het een verdedigbaar gebouw van steen was, omringd door een gracht.
Mensinge was dus een zogenaamd leengoed, bewoond destijds door Steven Zighers, de vroegst bekende bewoner. De verplichting was dat hij het steenhuis en de landerijen goed onderhield, de bisschop jaarlijks pacht betaalde en, indien nodig, meevocht tegen de vijanden van de bisschop. De échte eigenaar en leenheer was de bisschop Utrecht. Het leenrecht kon je van hem kopen.
Wat is een havezate?
Mensinge is een havezate. Maar wat betekent dat woord 'havezate' eigenlijk? Havezate betekent 'hofstede'. De naam komt in Drenthe pas in het begin van de zeventiende eeuw in gebruik. Aan het bezit van een havezate zijn twee belangrijke rechten verbonden. De eigenaar heeft aanzienlijke belastingvoordelen en het eigendom van een havezate vormt een belangrijke voorwaarde om namens de Ridderschap deel uit te maken van het gewestelijk bestuur.
Het recht van havezate
Het recht van havezate kon men in de zestiende eeuw verkrijgen van de Ridderschap van Drenthe. Deze Ridderschap vertegenwoordigde de adel en was een van de twee standen die deel uitmaakten van het bestuur van Drenthe. De andere stand bestond uit rijke Drentse boeren. Mensinge had ook het recht van havezate.
De tot dusverre oudst bekende afbeelding van havezate Mensinge dateert uit 1878.