
Landgoed Mensinge
In Noord-Drenthe - op korte afstand van Assen, Groningen en Drachten - ligt Roden. Hier is Mensinge gevestigd, de meest authentiek ingerichte havezate van Nederland. Het landgoed bestaat uit Museum Havezate Mensinge, het koetshuis, de voormalige koetsierswoning (nu Cuisinerie Mensinge) en de uitgestrekte Mensingebossen waar je urenlang kunt dwalen.
Landgoed Mensinge is prachtig gelegen: op loopafstand van de Brink met als middelpunt de uit de 13e eeuw stammende Catharinakerk. In de directe nabijheid van de Brink zijn vele horecagelegenheden waarop het zomers goed toeven is op de terrasjes.
Landgoed Mensinge
Mensinge is een oud landgoed. Het bestaat al ruim 600 jaar. De eerste vermelding van Mensinge stamt uit 1381-1383, wanneer het wordt vermeldt in een door de bisschop van Utrecht opgestelde lijst van leenmannen. Over Mensinge wordt vermeld: 'Item Steven Zighers hout Mensinghe-goet dat geleghen is in der kerspel van Roeden in Drenthe. Ende dat is een borchleen.' Een borchleen betekent dat het een verdedigbaar gebouw van steen was, omringd door een gracht.
Mensinge was dus een zogenaamd leengoed, bewoond destijds door Steven Zighers, de vroegst bekende bewoner. De verplichting was dat hij het steenhuis en de landerijen goed onderhield, de bisschop jaarlijks pacht betaalde en, indien nodig, meevocht tegen de vijanden van de bisschop. De échte eigenaar en leenheer was de bisschop Utrecht.
Wat is een havezate?
Mensinge is een havezate. Maar wat betekent dat woord 'havezate' eigenlijk? Havezate betekent 'hofstede'. De naam komt in Drenthe in het begin van de zeventiende eeuw overgewaaid uit Overijssel. Aan het bezit van een havezate zijn twee belangrijke rechten verbonden. De eigenaar heeft aanzienlijke belastingvoordelen en het eigendom van een havezate vormt een belangrijke voorwaarde om namens de Ridderschap deel uit te maken van het gewestelijk bestuur.
Het recht van havezate
Mensinge bezat het recht van havezate. Het recht van havezate wordt in de zeventiende eeuw ingevoerd en geeft toegang tot de Ridderschap van Drenthe. De Ridderschap vertegenwoordigde de adel en was een van de twee standen die deel uitmaakten van het bestuur van Drenthe. De andere stand, de eigenerfden, bestond uit rijke Drentse boeren.

De tot dusverre oudst bekende afbeelding van havezate Mensinge dateert uit 1878.