Cornelis Jetses, meer dan Ot en Sien
6 juli 2024 t/m 5 januari 2025
“As ze vraogen waste worn wilste, Knelis, ieder bot maor zeggen: taikenmeester. Dan nemen ze die.’’
Meer dan alleen nostalgie
Vroeger hing in bijna elk schoollokaal wel een wandplaat van Jetses aan de muur en wie kent het leesplankje ‘Aap, Noot, Mies’ niet? In zijn carrière heeft Jetses veel illustraties gemaakt voor het basisschoolonderwijs, waaronder Ot en Sien en Pim en Mien. Veel van deze afbeeldingen kennen we vandaag de dag nog op koekblikken en andere snuisterijen. Jetses heeft echter nog meer te bieden: prachtige illustraties van sprookjesboeken, sierlijke affiches en zelfs een Indische Ot en Sien! Op Havezate Mensinge worden de minder bekende werken van de kunstenaar tentoongesteld.
Kunstenaar onder de illustratoren
Cornelis Jetses is geboren in 1873 in Groningen. Hij heeft een gedegen opleiding genoten aan de Minerva Academie in Groningen, de Kunstgewerbeschule in Bremen en de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Jetses is door zijn vakmanschap en veelzijdigheid te beschouwen als kunstenaar onder de illustratoren. Zijn werk laat een grote diversiteit zien: van monumentale muurschilderingen tot aquarellen van lieflijke tafereeltjes met levendige composities. Jetses is in zijn werk sterk beïnvloed door de vormentaal van de Jugendstil.
Veelzijdig
Jetses heeft het merendeel van zijn werk gemaakt voor het onderwijs in dienst van uitgever Wolters (nu Noordhoff). Zo heeft hij fraai reclamewerk ontworpen en in de levendige illustraties voor sprookjesboeken creëert hij een vrolijke en betoverende wereld vol fantasie. Ook heeft hij veel illustraties vervaardigd voor de Indische markt. Hij paste hiervoor bestaande Nederlandse leesboekjes aan bij de leefwereld in Nederlands-Indië. Zo zijn de illustraties van Ot en Sien ‘verindischt.’ In plaats van een slak vinden de buurkinderen in de Indische versie bijvoorbeeld een slang.
Nog niet vertoonde werken
Een bezoek aan de museumzalen van Mensinge biedt een kennismaking met het fascinerende werk van Cornelis Jetses. Diverse originele, nooit eerder vertoonde werken zijn te zien, waaronder talloze realistische schetsen en schoolplaten. Verder wordt er aandacht besteed aan zijn affiches en sprookjes, waarin hij sterk beïnvloed is door de Jugendstil. Ook is er een uitgebreide selecte te zien van illustraties die Jetses maakte voor het leesonderwijs in Duitsland en Nederlands-Indië.
De tentoonstelling is in samenwerking met het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht en de Jetses Stichting in Groningen tot stand gekomen en mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van de gemeente Noordenveld.