Markant Mensinge - Een belletje voor de meid

Lang voordat Mensinge een museum werd, was het een levend huis dat draaide op een nauwgezet systeem van tijd en signalen. Achter de schermen waren het de knechten en meiden die de dagelijkse gang van zaken mogelijk maakten – gestuurd door klokken en belletjes. 

🕰️ Vanaf 1767 waren er vrijwel altijd twee dienstmeiden en een knecht op de havezate. Zij begonnen hun dag lang vóór de bewoners ontwaakten. Bij hun kamertjes hing een speciale ‘meidenklok’ - een Drentse stoeltjesklok met slechts één wijzer - die dienstdeed als wekker. Deze klok maakte zoveel herrie dat je er onmogelijk doorheen kon slapen ⏰ 

Ook overdag werden de dienstmeiden aangestuurd door een ingenieus systeem van schellekoorden. In elk vertrek op de begane grond hing een koord aan de muur. Eén ruk aan het schellekoord en een belletje in de gang begon te rinkelen 🔔 

Geen twee bellen klonken hetzelfde en aan het geluid herkenden de meiden precies waar ze nodig waren. Een eenvoudig, maar uiterst effectief communicatiemiddel dat zorgde voor een strak georganiseerde huishouding. 

De knechten en meiden kwamen vaak uit eenvoudige milieus. Tussen 1844 en 1878 hielden de eigenaren van de havezate nauwgezet bij wie er werkte. Regelmatig stonden er meerdere leden uit één familie op de loonlijst. Een aanzienlijk deel van het personeel was afkomstig uit de Koloniën van Weldadigheid, waar jongeren werden opgeleid tot dienstbaar burger, voorbereid op een bestaan in andermans huis 🏠 

Voor hun werk ontvingen zij naast kost en inwoning een bescheiden loon. Toch werden ze gewaardeerd: sommigen kregen zelfs een plek in het testament van hun werkgever. Zo legde Jan Wilmsonn Kymmell in 1920 tot op de gulden nauwkeurig vast wat iedere bediende na zijn overlijden zou ontvangen 📜 

Naast de meidenklok en de schellen in de gang was er nog een belangrijke klok; die op het dak van de havezate. Er wordt verteld dat tijdens de Tweede Wereldoorlog die klok een onverwachte rol speelde; toen Duitse soldaten het huis binnendrongen en de wijnkelder plunderden, luidden zij uit baldadigheid de grote klok. Wat zij niet wisten was dat deze klok altijd werd geluid om mensen op te roepen om naar het huis te komen. De omwonenden gaven gehoor aan deze oude oproep en wisten de dronken Duitsers uit het huis weg te jagen 🔔 

Vandaag de dag zijn er geen bedienden meer op de havezate en ook geen rijke eigenaren. Maar de klokken en schellekoorden hangen er nog altijd – stille getuigen van een tijd waarin geluid de dienst uitmaakte en discipline begon met een bel.